سبک فرزند پروری به روش‌های تربیت و تعلیمی والدین گفته می‌شود که بر نحوه تعاملات آن‌ها با فرزندانشان تاثیر می‌گذارد. روانشناسان بر اساس پژوهش‌های خود 4 نوع سبک فرزندپروری را شناسایی کرده‌اند که شامل سبک مستبدانه، سهل گیرانه، طردگرا و مقتدرانه است. هر کدام از این سبک‌ها می تواند بر رشد روانی و جسمانی فرزندان اثر بگذارد و در دراز مدت پیامدهای مختلفی را در پی داشته باشد. ما در ادامه این مقاله در مورد 4 سبک فرزندپروری و تاثیرات آن‌ها اطلاعات بیشتری ارائه کرده‌ایم. برای دریافت مشاوره در زمینه سبک فرزند پروری می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت منزل با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان کلینیک تخصصی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

منبع: سبک فرزند پروری | انواع سبک های فرزندپروری 

انواع سبک های فرزند پروری

سبک فرزندپروری الگوی کلی تعلیم و تربیت هستند که والدین برای پرورش فرزندان خود از آن ها استفاده می کنند. روانشناسان با مشاهده و بررسی تعداد زیادی از خانواده‌ها 4 سبک رایج را شناسایی کرده‌اند که سبک فرزندپروری مستبدانه، سهل گیرانه، طردگرا و مقتدر را در بر می‌گیرد. در ادامه به توضیح هریک از سبک‌ها پرداخته‌ایم.

1. سبک های فرزند پروری | سبک مستبدانه

والدین با سبک فرزندپروری مستبد کسانی هستند که ارزش کمتری برای احساسات کودکان قائل‌اند. آ‌ها بیش از هرچیزی به قوانینی که خود در خانع وضع کرده‌اند فکر می‌کنند و بر این باورند که  در هر صورت کودکان باید رعایت این قوانین را در اولویت خود قرار دهند. اگر بخواهیم دقیق‌تر بگوییم تمرکز والدینی که سبک فرزندپروری مستبدانه‌ای دارند بر اطاعت بی چون و چرای فرزندان است. به همین خاطر آن‌ها عادت دارند زمانی که فرزندشان از آن‌ها سوال می‌پرسد که چرا باید این کار را انجام دهم، می‌گویند” چون من می‌گویم و من تعیین می‌کنم!”. 

فرزندان والدین مستبد

فرزندان والدین مستبد معمولا اطاعت کردن را خوب یاد می‌گیرند اما عزت نفس بسیار پایینی را شکل می‌دهند. چرا که آن‌ها هرگز جرات ابراز وجود را نیافته‌اند و در نتیجه وقتی در موقعیتی قرار می‌گیرند که می‌توانند اندیشه های خود را بیان کنند، دچار سردرگمی و احساس ناتوانی می‌شوند. از جمله دیگر تاثیرات سبک فرزندپروری مستبدانه می‌توان به پرخاشگر شدن فرزندان و دروغگویی بیشتر در آن‌ها اشاره کرد.

چرا که این بچه‌ها همواره در خانه احساس خشم و ناکامی خود را سرکوب می‌کنند و در نتیجه بیشتر احتمال دارد که در محیط بیرون رفتارهای ناسازگارنه‌ای از خود نشان دهند. هم چنین از آنجایی که والدین مستبد بیش از دیگران از مجازات و تنبیه استفاده می‌کنند، در بسیاری از موارد فرزندان آن‌ها برای رهایی از تنبیه به دروغگویی و پنهانکاری روی می‌آورند.

2.سبک های فرزند پروری | سبک سهل گیرانه

والدینی که سبک فرزند پروری سهل گیرانه دارند با وجود اینکه برای فرزندان قوانین وضع می‌کنند اما به نحوه اجرای آن‌ها توجه چندانی ندارند. آن‌ها اغلب بر این باورند که هرچقدر کمتر در کارهای فرزندانشان دخالت کنند، آن‌ها به شیوه بهتری می‌توانند کارهای خود را پیش ببرند. اگر شما والدین سهل گیری باشید معمولا تنها زمانی در کارهای فرزندتان دخالت می‌کنید که مشکلی جدی بروز کرده باشد.

از جمله رفتارهای اشتباهی که والدین سهل گیر اغلب آن را انجام می‌دهند، نداشتن مقاومت کافی در اجرای قوانین است. به این صورت که اگر برای فرزندشان محدودیت خاصی قائل شوند، کودکان می‌توانند با کمی گریه یا خواهش قوانین موجود را بشکنند و کارهایی که خود می‌خواهند را انجام دهند.

فرزندان والدین سهل‌گیر

از آنجایی که این بچه ها به درستی قانونمندی را یاد نمی گیرند بیش تر احتمال دارد که در آینده با مشکلات تحصیلی مواجه شوند. هم چنین نازپروردگی از جانب والدین و در اختیار گذاشتن هرچیزی که کودک بهانه آن را می گیرد می‌تواند به بروز عوارضی نظیر چاقی، تاب آوری پایین و بروز مشکلات ارتباطی بیشتر در تعامل با دیگران شود. 

3. سبک های فرزند پروری | سبک طردگرایانه

سبک فرزند پروری طردگرایانه به الگوی تربیتی والدینی گفته می‌شود که معمولا درگیری چندانی با فعالیت‌های فرزندشان ندارند. برای مثال آن‌ها اغلب نمی‌پرسند که کودک در مدرسه چه وضعیتی دارد، در مورد اینکه کجا می‌رود یا چه دوستانی دارد پرس و جوی چندانی نمی‌کنند و به طور کل وقت زیادی را با فرزند خود نمی‌گذرانند. والدین با سبک تربیتی طردگرایانه حتی اهمیت چندانی به وضع قوانین در خانه نمی‌دهند و همین مسئله باعث می‌شود فرزندان آن‌ها از راهنمایی و توجه والدین خود تا حد زیادی بی بهره باشند.

فرزندان والدین طردکننده

این مسئله در کودکان این احساس را ایجاد می‌کند که برای والدینشان مهم نیستند و همواره از جانب آن‌ها طرد می‌شوند. این در حالیست که غفلت پدر و مادر در بسیاری از موارد عمدی نیست. چرا که برخی از زوجین فکر می‌کنند بچه‌ها خوشان باید گلیم خود را از آب بیرون بکشند و این خودشان هستند که باید همه مسائل را رفع و رجوع کنند. اگر این والدین به خاطر مشکلات فرزندان خود به یک روانشناس متخصص در حیطه خانواده درمانی مراجعه کنند، می‌توانند تا حد زیادی چرخه‌های معیوب رفتاری موجود در کانون خانواده خود را در هم بشکنند.

4. سبک های فرزند پروی | سبک مقتدرانه

سبک فرزندپروری مقتدرانه از نظر روانشناسان سالم‌ترین روش برای پرورش فرزندان است. در این سبک شما برای تربیت کودکان خود قوانینی وضع می‌نمایید اما تلاش می‌کنید به زبانی که برای کودک قابل فهم باشد این قواعد را توضیح دهید. هم چنین شما با وجود اینکه رابطه گرم، مهربانانه و دوستانه‌ای با فرزند خود دارید، سعی خواهید کرد که در عین حال قاطعیت خود را نیز حفظ کرده و به این ترتیب به سادگی تسلیم خواسته‌های کودک نمی‌شوید.

فرزندان والدین مقتدر

بررسی‌ها نشان می‌دهند که والدین مقتدر اغلب فرزندان مسئولیت پذیری را تربیت می‌کنند و بچه‌های آن‌ها از نظر احساسی با مشکلات کمتری رو به رو می‌شوند. چراکه آن‌ها علاوه بر یادگیری قواعد زندگی از محبت والدین نیز برخوردار بوده‌اند و احساسات آن‌ها از جانب افراد مهم زندگی‌شان نادیده گرفته نشده است.

سخن آخر سبک فرزند پروری

بررسی‌ها نشان می‌دهد که والدین به طور کامل همواره در نقش یکی از سبک های فرزندپروری گفته شده قرار نمی‌گیرند. در حقیقت ممکن است شما گاهی مقتدر و گاهی نیز مستبدانه رفتار کنید. آنچه بیش از هرچیز اهمیت دارد این است که بتوانید بینش خود را از رفتارهایتان بالا ببرید و به این آگاهی دست یابید که برای تربیت فرزند خود بیشتر از چه سبکی استفاده می‌کنید.

مراجعه به یک روانشناس متخصص در حوزه خانواده به شما کمک می‌کند تا بتوانید اطلاعات خود را در این زمینه بالا ببرید و با انجام تمرین‌هایی که درمانگر ارائه می‌کند بیش از پیش در موضع والدینی مقتدر قرار بگیرید. برای کسب اطلاعات در این زمینه حتما از مشاور کودک کمک بگیرید.

برای دریافت مشاوره در زمینه سبک فرزند پروری می‌توانید در هر ساعت از روز برای مشاوره تلفنی کودک از طریق شماره 02191002360 و یا از طریق تلفن های ثابت منزل با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترین متخصصان کلینیک تخصصی ذهن نو تماس حاصل نمایید.

سوالات متداول